GAIA-X
GAIA-X: een veilig Europees ecosysteem voor het delen van data
Digitale technologie transformeerde de huidige Europese samenleving nu al grondig, ook al staan we nog maar aan het begin van een nieuw tijdperk. Aan de basis van deze revolutie ligt data. Innovatie op basis van data heeft het geweldige potentieel om het leven van burgers en de organisatie van bedrijven in Europa te verbeteren. GAIA-X is een Europees project dat er voor zorgt dat alle betrokken partijen voldoen aan de Europese waarden en regelgeving. Dit via een sterk ecosysteem dat vertrekt vanuit de belangrijkste waarden van de Europese Unie.
Tegen 2025 zullen we ongeveer 175 zettabyte (ZB) aan data genereren. Een vervijfvoudiging in vergelijking met 2018. Ook de manier waarop we data bewaren en analyseren, zal in de komende vijf jaar drastisch veranderen. Vandaag zit ongeveer 80% van de data in datacenters, en de overige 20% in slimme apparaten en edge computing. Vermoedelijk zal die verhouding weldra volledig omkeren. Dat biedt enorm veel mogelijkheden om data op een innovatieve manier te gebruiken. Elk aspect van de samenleving kan met behulp van data verbeteren, van de manier waarop we energie consumeren tot mobiliteit en gezondheidszorg.
Dankzij data kunnen bedrijven en providers van diensten een betere ervaring voor klanten en burgers tot stand brengen. Voor startups is data een essentiële bron van informatie om met innovatieve ideeën aan de behoeften van klanten te beantwoorden. Er is dan ook een gigantisch potentieel voor Europese organisaties als we data op een efficiënte en slimme manier gaan gebruiken. Op dit moment is de meerderheid van de globale data in handen van een paar grote commerciële technologiespelers die vooral in de Verenigde Staten en China actief zijn. Dat kan een rem zetten op de ontwikkeling van datagestuurde bedrijven die de motor van Europese innovatie vormen.
Wat is GAIA-X?
Om het ware potentieel van data in Europa te ontgrendelen, is eind 2019 GAIA-X opgestart. De naam GAIA verwijst naar een figuur in de Griekse mythologie die uit chaos is ontstaan en de verpersoonlijking van de aarde werd – de oermoeder zeg maar. Ook GAIA-X heeft uiteraard als doel om orde in de chaos te scheppen en de poorten naar een nieuwe wereld te openen. Het project startte als een Frans-Duits initiatief, maar werd ondertussen overgenomen door een multi-nationale, door de industrie aangedreven, non-profit organisatie “GAIA-X AISBL”, met hoofdzetel in Brussel. Atos is één van 22 mede-oprichters die hun schouders onder het concept hebben gezet.
GAIA-X is in geen geval een nieuwe cloudprovider of een soort Europese cloud. Het project wil in de eerste plaats bestaande leveranciers verzamelen die elk enerzijds dezelfde specifieke spelregels volgen en anderzijds ook dezelfde architectuurstandaarden hanteren en zo mobiliteit en interoperabiliteit ondersteunen. Een set ‘Federation Services’ verbindt hen. Dit creërt gelijke kansen en maakt uitbreiding van de infrastructuur en data- ecosystemen mogelijk.
De conformiteit aan de Europese waarden staat centraal en oplossingen functioneren binnen het kader van privacy, security en ethische normen. De hoofdrol gaat altijd naar het individu. Om de burgers vertrouwen te geven in met data ondersteunde innovatie, moeten zij de garantie hebben dat hun data in overeenstemming met de strenge Europese regels verwerkt wordt. Zoals bijvoorbeeld de GDPR-wetgeving die de verwerking van persoonsgegevens standaardiseert.
Het uiteindelijke doel van GAIA-X is de ontwikkeling van een soort Europese dataruimte. Een enkelvoudige markt die data verzamelt en die op een veilige manier deelt – zowel persoonlijke als niet-persoonlijke informatie, inclusief gevoelige bedrijfsdata –. Bedrijven moeten op hun beurt toegang krijgen tot een enorm volume aan industriële data van de hoogste kwaliteit, zodat ze toegevoegde waarde kunnen creëren en verder kunnen groeien. De data moet ook een positieve impact op het milieu creëren. Dit met name dankzij de ontwikkeling van digitale oplossingen die de CO2-uitstoot verminderen en onze ecologische voetafdruk verkleinen.
Smart Cities
GAIA-X wil dus een gebruiksvriendelijk ecosysteem bouwen dat providers van diensten met elkaar verbindt. De ontwikkeling van die diensten gebeurt op basis van de principes ‘Security by Design’ en ‘Privacy by Design’. Op die manier moet GAIA-X aan alle vereisten op het vlak van veiligheid en privacy voldoen. Essentieel, aangezien zowat ieder facet van de samenleving de komende jaren met data te maken krijgt. Denk bijvoorbeeld aan de manier waarop we onze steden blijven ontwikkelen om steeds meer burgers te kunnen bedienen, en de evolutie van Smart City-toepassingen.
Door beroep te doen op grote commerciële clouddiensten om data te verwerken en analyseren, lopen we het risico om waardevolle informatie te verliezen, bijvoorbeeld als die providers hun services plots zouden stopzetten. Zo is het voor onderzoeksinstellingen ook niet mogelijk om hun intellectueel eigendom voldoende te beschermen. Het ecosysteem dat GAIA-X nastreeft, verzamelt leveranciers van technologie aan de hand van spelregels die het toelaten om data, algoritmen en resultaten op een veilige manier uit te wisselen.
Atos steunt GAIA-X met jarenlange expertise en ervaring in cloud computing. “Europa’s digitale leiderschap in de data-economie vraagt om flexibele en veilige cloudcapaciteiten”, zei Elie Girard, voormalig CEO van Atos, bij de lancering van het project. “GAIA-X zal het voor Europese bedrijven en openbare diensten mogelijk maken om hun gedecentraliseerde data op een betrouwbare en veilige manier met elkaar te delen. Dit zal een boost geven aan de adoptie van de cloud en de creatie van ecosystemen met een toegevoegde waarde. Deze ongeziene aanpak zal Europa competitiever maken dan ooit.”
Auteur: Klaus Ottradovetz, Vice President Global Service Delivery bij Atos
